Uydu Kentler

10. Kalkınma Planına göre önümüzdeki 5 yıl içinde Türkiye’de şehirleşme, nüfus artışı, yenileme ve afetten kaynaklanan konut ihtiyacının 4,1 milyon civarında olacağı, 2023 yılına kadar ise bu rakamın 7,5 milyona çıkması öngörülmektedir. Bu ihtiyacın 4,8 milyonu nüfus artışı ve kentleşme kaynaklı, 2,1 milyonu kentsel dönüşüm kaynaklı ve 600 bini yenileme kaynaklı olacağı varsayılmaktadır. TOKİ’nin amacı, bu konut ihtiyacının yüzde beş ile on arasında bir kısmını üretmektir. Bunun yanı sıra, nitelik, kalite, sağlamlık, ucuzluk gibi hususlara dikkat çekerek konut piyasasını düzenlemek, disipline etmek, yönlendirmek, denetlemek, eğitmek ve spekülatif oluşumlara mani olmak da TOKİ’nin temel görevleri arasındadır.

TOKİ, konut açığı konusundaki çarpıcı rakamlardan hareketle, 2011 yılı sonuna kadar 500 bin yeni konut üretmeye yönelik iddialı bir program yürütmüş ve 2011 yılı içinde ürettiği 50.061 adet konutla toplamda 500 bin konuta ulaşmıştır.  Akabinde 2023 yılına kadar bir 500 bin konut hedefi daha koyarak toplamda 1 milyon konut sayısına ulaşmak amaçlanmıştır. Son dönemde ülkenin dört bir yanında sürdürdüğü çalışmaların ardından, sürekli olarak göç alan büyük kentsel alanlarda daha fazla konut üretmeye odaklanmıştır. Bu doğrultuda, büyük kentlerde hayat pahalılığı karşısında mücadele veren düşük ve orta gelir gruplarına yönelik projelerini artırmıştır. İdare, bu durumdan hareketle İstanbul, Ankara, İzmir, Adana ve Diyarbakır gibi büyük şehirlerde ana kente bağlantılı olarak kurulan ve onun yükünü azaltmak için çevresinde oluşturulan yerleşim yerleri olan “Uydu Kent”ler inşa etme kararı almıştır. Bu programdan özellikle Trakya bölgesinde, İstanbul’a coğrafi yakınlığı bulunan Çorlu, Silivri ve Lüleburgaz gibi ilçeler yararlanacaktır. Ekonomide kilit bir rol oynayan bu sanayi merkezlerindeki uydu kentler, çalışanlara konut olanağı sunarken, ekonomik büyümeyi sürdürecek altyapı ve sosyal donatılar da sağlayacaktır.

Uydu kent uygulamalarını çevre odaklı, sürdürülebilir yerleşimlerin kurulması için de bir fırsat olarak gören TOKİ, İstanbul Kayabaşı’nda gerçekleştirdiği 60.000 konutluk projesiyle bu alanda da büyük bir adım atmıştır. Yoğuşmalı tip kazanlar, güneş kolektörleri, fotovoltaik piller kullanılması, yağmur suyu depolama sistemiyle bahçe sulaması, daire girişlerinde kalorimetre kullanılması gibi uygulamalarla enerji verimliliği sağlayan projede, kişi başına düşen yeşil alan 36 metrekare olarak planlanmıştır.